مشقنامهٔ شیخ

هنوز کسی به درستی نمی‌داند که خوشنویسان بزرگ ما در قدیم‌الاءیّام از چه فرمولی استفاده می‌کردند و چه رمزی را بکار می‌بستند که حاصل کارشان از حیث هماغوشی لازم میان مرکّب و کاغذ و هماهنگی میان تمام اجزا و عناصری که در نگارش یک قطعه باید دست به دست هم دهند، یکتا و یگانه می‌شد. ممکن است ما برخی از انتخاب‌های میرزاکاظم (خوشنویس خوشدست قاجاری) را در همین سطر نپسندیم، ولی قدرت بالای اجرایی این کاتب و صفا و صافی خطّ او و جلوه و جلای مرکّبش و در یک کلام کلک مست و مسیحایی‌اش ما را مجاب و متقاعد می‌کند. تلاش دوست اینترنتی‌ام سعید قاسمی برای ساخت مرکّب مرغوب و مطلوب، ستودنی است. ولی این، «یک نکته از هزاران» در وادی شگفت هنر است.
                                                                                                 با تشکّر از دوست خطباز اصفهانی‌ام محمود حبیب‌اللّهی
                                                                                                     که اجازه داد در ۲۹ آذر ۸۶ از این سطر متعلّق به او
                                                                                                      (با  حدود ۳۰۰ هزار تومان قیمت) اسکن تهیّه کنم.